Περί προπαγάνδας

"Ένα ψέμα μπορεί να κάνει το γύρο του κόσμου, όσο η αλήθεια βάζει ακόμα τα παπούτσια της"

Μαρκ Τουέιν

Άρθρο του Κώστα Βενιζέλου που δημοσιεύεται σήμερα και μπορείτε να το βρείτε εδώ, έχει τίτλο: «Ακιντζί: Casus belli το φυσικό αέριο» και παράτιτλο: «Απειλές εκτοξεύει ο Ακιντζί απαιτώντας να χρησιμοποιηθούν «λογικά» οι υδρογονάνθρακες». Για όσους δεν είναι ιδιαίτερα λατινομαθείς, casus belli σημαίνει «αιτία πολέμου» ή «αφορμή πολέμου».

Για όσους είχαν όμως την περιέργεια να διαβάσουν τις πραγματικές δηλώσεις του Ακιντζί, όπως αυτές αποδελτιώθηκαν από το ΚΥΠΕ και στάληκαν σε όλα τα ΜΜΕ (μπορείτε να τις βρείτε εδώ), η πραγματικότητα απέχει κατά πολύ. Παρακαλώ διαβάστε τις πραγματικές δηλώσεις πριν με στήσετε στον τοίχο ως «υπερασπιστή του Ακιντζί».

Δεν είμαι υπερασπιστής κανενός. Θεωρώ όμως εξαιρετικά σημαντικό να ψάχνουμε όλοι μας τι πραγματικά συνέβηκε και τι πραγματικά ειπώθηκε, διότι μόνο τότε θα έχουμε επίγνωση της πραγματικότητας. Στη συγκεκριμένη περίπτωση, όσο παράξενο κι αν ακουστεί σε κάποιους, καμία απειλή δεν εκστομίζει ο Ακιντζί και δεν υπάρχει κανένα casus belli! Διαβάστε τις δηλώσεις του και κρίνετε μόνοι σας!

Είναι σίγουρο ότι και ο συγκεκριμένος δημοσιογράφος διάβασε τις αποδελτιωμένες δηλώσεις του Ακιντζί. Αναρωτιέμαι: Γιατί επέλεξε συνειδητά και εσκεμμένα να διαστρεβλώσει όσα ειπώθηκαν από τον Τουρκοκύπριο ηγέτη; Πού στοχεύει και ποιες εντυπώσεις θέλει να δημιουργήσει; Ας προβληματιστεί και ας κρίνει ο καθένας μόνος του. 

Η πορεία του ελληνικού ζητήματος τους τελευταίους 4,5 μήνες και παραλληλισμοί.

"Η λογική είναι ότι θα φοβηθούν, ότι τους απειλούμε με οικονομική αυτοκτονία και έχουμε βάλει το πιστόλι στον κρόταφο και από τον φόβο τους μην πιτσιλιστούν από τα αίματα, θα σπεύσουν να μας βοηθήσουν…"

Τάδε έφη Ευάγγελος Βενιζέλος, στην ομιλία του στην Ελληνική Βουλή (5/6/15). Βίντεο μπορείτε να βρείτε εδώ.

Η Ελλάδα διέρχεται πολύ κρίσιμες ώρες. Στο παρόν στάδιο, όλα τα σενάρια είναι πιθανά. Το ερώτημα παραμένει κατά πόσον θα επιδειχθεί σύνεση και υπευθυνότητα για να σωθεί η χώρα ή αν τελικά η ανικανότητα και η έλλειψη αντίληψης θα οδηγήσει στην ολοκληρωτική καταστροφή.

Η πορεία του ελληνικού ζητήματος τους τελευταίους 5 μήνες, είναι πολύ ενδιαφέρουσα (παρά την τραγικότητά της) σε σημείο που θα έπρεπε ίσως να μελετηθεί για να μας δώσει χρήσιμα μαθήματα. Θα μπορούσαμε να πούμε πως το βασικότερο μάθημα, από πλευράς πολιτικής και στρατηγικής είναι ότι στις περιπτώσεις που είσαι το αδύναμο μέρος μιας εξίσωσης και ο χρόνος λειτουργεί εναντίον σου, ο μαξιμαλισμός στις απαιτήσεις σου, θα οδηγήσει σε χειροτέρευση των δεδομένων εναντίον σου (φυσιολογικά), σε βαθμό που θα αναγκαστείς να αποδεχθείς πολύ χειρότερες λύσεις, από αυτές που θα είχες αν αποδεχόσουν τις αρχικές προτάσεις.

Για να το κάνουμε πιο ξεκάθαρο, ένα κυπριακό παράδειγμα αποτελεί η απόφαση για κούρεμα καταθέσεων. Αν θυμάστε, η πρώτη απόφαση που τέθηκε προς ψηφοφορία στην Κυπριακή Βουλή αφορούσε κούρεμα 4% σε όλους και 10% στα δάνεια άνω των €100.000 (δεν ξέρω αν θυμάμαι καλά τα νούμερα). Οι βουλευτές μας αντέδρασαν σπασμωδικά και φωνάζοντας από το έδρανο της Βουλής απέρριπταν μετά βδελυγμίας την πρόταση αυτή. Χωρίς καμία εναλλακτική επιλογή ενώπιον τους και χωρίς καμία απολύτως ιδέα για το πού θα μπορούσαν να βρεθούν αυτά τα χρήματα, οι Βουλευτές μας (στην πλειοψηφία τους) απέρριψαν την πρόταση. Στην εξίσωση αυτή όμως, η πλευρά μας ήταν η αδύνατη και επίσης, ο χρόνος κυλούσε εναντίον μας. Συνεπώς, ο μαξιμαλισμός, δεν ήταν η ωφέλιμη στρατηγική. Μια βδομάδα μόλις μετά, οι ίδιοι Βουλευτές αποδέχθηκαν πολύ χειρότερο κούρεμα και μαζί το κλείσιμο της μιας (από τις δύο) μεγάλης κυπριακής τράπεζας. 

Ήταν ακριβώς η εφαρμογή της παροιμίας (όπως πολύ εύστοχα την έθεσε ο Αλέκος Μαρκίδης): Το σχοινί του χωριάτη μονό δεν φτάνει, αλλά διπλό φτάνει και περισσεύει!

Μια παρόμοια εφαρμογή μπορούμε να δούμε και στο Κυπριακό: Για παράδειγμα, το Αμερικανοβρετανοκαναδικό σχέδιο που προτάθηκε το 1979 προέβλεπε θετικά σημεία για την Ελληνοκυπριακή πλευρά, τα οποία σήμερα ούτε και που μπορούμε να ονειρευτούμε. Μόνο και μόνο για να δεχτούμε να το συζητήσουμε, προβλεπόταν επιστροφή της Αμμοχώστου. Όμως, η πλευρά μας το απέρριψε πριν καν μιλήσει η Τουρκοκυπριακή πλευρά. Όπως η ιστορία επιβεβαιώνει ξανά, και πάλι το αδύναμο μέρος με το μαξιμαλισμό του, άφησε τον χρόνο να περάσει εναντίον του και για αυτό, κάθε επόμενη πρόταση ή δέσμη ιδεών ήταν κατά πολύ χειρότερη από κάθε προηγούμενη.

Η μελέτη της ιστορίας είναι χρήσιμη και ωφέλιμη, ούτως ώστε να μπορέσουμε να αποφύγουμε τα ίδια λάθη του παρελθόντος, στο μέλλον.

Αυτοσυγκράτηση και αποφυγή των "ταμπέλων"!

Μέσα στις τελευταίες βδομάδες, κάποια γεγονότα, έφεραν την επανέναρξη των συνομιλιών και αναθέρμαναν, όπως ήταν λογικό, το ενδιαφέρον γύρω από το Κυπριακό. Το ακόλουθο διάστημα πιθανόν να παρακολουθήσουμε και άλλες εξελίξεις. Με αυτό μου το σχόλιο δεν θέλω να ασχοληθώ με την ουσία των εξελίξεων, αλλά απλώς να προβώ σε μια παραίνεση, η οποία απευθύνεται πρωτίστως προς τον εαυτό μου:

Ας προσπαθήσουμε όλοι μας να αποφύγουμε τις ακραίες αλλά και πρόωρες τοποθετήσεις, ας αποφύγουμε τη βεβαιότητα και τις απόλυτες αντιδράσεις και σχόλια. Ας δοκιμάσουμε να προβληματιστούμε πριν τοποθετηθούμε με σιγουριά, ας επιδείξουμε αυτοσυγκράτηση στην επιθετικότητα του σχολιασμού μας. Για μια φορά, ας ενημερωθούμε όσο καλύτερα μπορούμε και ας δείξουμε ψυχραιμία και υπομονή.

Ο διάλογος και η συζήτηση είναι εξαιρετικά ωφέλιμος, όταν γίνεται με το σωστό τρόπο και με σεβασμό στο συνομιλητή και στην αντίθετη άποψη. Ας αποφύγουμε ad hominem επιχειρήματα και εμετικά σχόλια που στοχεύουν τον συνομιλητή μας σαν άτομο. Ας μη βιαστεί κανένας μας να τοποθετήσει τον εαυτό του απόλυτα έναντι των εξελίξεων. Και πρωτίστως, ας μην προτρέξουμε να τοποθετήσουμε τον όποιο συνομιλητή μας σε οποιαδήποτε κατηγορία και να τον "βαφτίσουμε" με την οποιαδήποτε "ταμπέλα". Οι ταμπέλες αυτές εκτός από λανθασμένες γενικεύσεις, αποτελούν έλλειψη σεβασμού προς τον άλλο και προκαλούν σίγουρα ζημιά.

Ας δοκιμάσουμε να σεβαστούμε πραγματικά την αντίθετη άποψη. Και ας ξεκινήσουμε από μια αφετηρία που θεωρώ εξαιρετικά σημαντική: Ας αναγνωρίσουμε ότι ο κάθε ένας από μας, προβληματίζεται, στοχάζεται και εν τέλει αποφασίζει, με βάση το τι θεωρεί καλύτερο και πιο ωφέλιμο για την πατρίδα μας και τους ανθρώπους της.

Νόμος για μείωση των ενοικίων: Ναι ή όχι;

Σύμφωνα με όσα έχουν δει το φως της δημοσιότητας, η πρόταση νόμου για μείωση των ενοικίων μιλά για μείωση κατά 20% σε οικιστικά και εμπορικά ενοίκια, μέχρι €120 για οικιστικά και €400 για εμπορικά. Προτεινόμενη τροπολογία θέλει να αποκλείσει τα οικιστικά από τη ρύθμιση, ενώ διαφωνία υπάρχει για το αν θα περιληφθούν στη ρύθμιση τα συμβόλαια που έχουν υπογραφεί μέχρι τον Σεπτέμβριο του 2012 ή μέχρι το τέλος του 2012. Ακόμα, διαφωνία υπάρχει αναφορικά με το αν θα είναι κλιμακωτή η μείωση ή 20% σε όλα. Η πρόταση νόμου αναμένεται να ψηφιστεί στη συνεδρία της Βουλής μεθαύριο την Πέμπτη 17/10/2013.

 

Η εν λόγω πρόταση νόμου πυροδοτεί, κατά την άποψή μου, αρκετά ζητήματα. Το κυριότερο ερώτημα που κατευθύνει τον προβληματισμό μου είναι το προφανές: Θα πρέπει να υπερψηφιστεί η εν λόγω πρόταση ή όχι; Και γιατί;

 

1. Συνταγματικότητα

Σύμφωνα με το άρθρο 26(1) του Συντάγματος, "έκαστος έχει το δικαίωμα του συμβάλλεσθαι ελευθέρως". Δεν θεωρώ ότι ο συνταγματικός σκόπελος μπορεί να ξεπεραστεί στη συγκεκριμένη περίπτωση. Πρόκειται για συμβόλαια/ενοικιαστήρια έγγραφα τα οποία αποτελούν ιδιωτικές συμφωνίες και αποτέλεσμα της άσκησης του δικαιώματος του "συμβάλλεσθαι ελευθέρως". Παρέμβαση από το κράτος σε αυτό το δικαίωμα και τροποποίηση των όρων ενός ιδιωτικού συμβολαίου δεν επιτρέπεται από το Σύνταγμά μας. Επομένως, ο νόμος αυτός θα είναι αντισυνταγματικός.

 

2. Αναγκαιότητα

Ζήτημα προκύπτει αναφορικά με την αναγκαιότητα της νομοθετικής ρύθμισης των ενοικίων, ακόμα και αν αυτή μπορούσε να θεωρηθεί ως σύμφωνη με το Σύνταγμα. Είμαι της γνώμης ότι η αγορά σε αυτό τον τομέα της ενοικίασης υποστατικών λειτουργεί σύμφωνα με τους νόμους της ζήτησης και της προσφοράς (όπως παντού). Υπάρχουν ήδη πάρα πολλά ξενοίκιαστα υποστατικά. Εάν ένας ενοικιαστής δεν καταφέρει να βρει τη χρυσή τομή με έναν ιδιοκτήτη για να μειώσουν το ενοίκιο με μεταξύ τους συμφωνία, τότε μπορεί να αναζητήσει να ενοικιάσει αλλού και θα έχει μεγάλη γκάμα επιλογών με χαμηλότερα ενοίκια. Από την άλλη, ο ιδιοκτήτης, γνωρίζοντας ότι "έχει κι αλλού πορτοκαλιές", γίνεται διαλλακτικός γιατί δεν θέλει να περάσει στην πλευρά των ιδιοκτητών που γυρεύουν ενοικιαστή και δεν βρίσκουν, ειδικά σε αυτή τη δύσκολη εποχή. Εάν λοιπόν η αγορά αυτορυθμίζεται σε αυτό τον τομέα και το γενικό επίπεδο των ενοικίων θα πέσει, φτάνοντας στο επίπεδο ισορροπίας, τότε ποιος ο λόγος να παρέμβει το κράτος επιβάλλοντας μείωση 20%; 

 

3. Αδικία σχετικά με το χρόνο

Στο ίδιο επίπεδο με τον προηγούμενο προβληματισμό είναι και το θέμα "χρόνος". Συζητείται να περιληφθούν τα συμβόλαια που υπογράφηκαν είτε μέχρι Σεπτέμβριο 2012 είτε μέχρι το τέλος 2012. Χρονικά σημεία εντελώς εκτός πραγματικότητας, αφού η Κύπρος είναι σε δεινή οικονομική θέση για πολύ περισσότερο διάστημα. Συνεπώς, όταν ένας ενοικιαστής και ένας ιδιοκτήτης ήρθαν σε συμφωνία τον Αύγουστο του 2012, προφανώς έλαβαν υπόψη τους την παρούσα οικονομική συγκυρία και το ενοίκιο ήταν μειωμένο. Θα δημιουργηθεί δηλαδή αδικία με μια ρύθμιση που μειώνει περαιτέρω το ενοίκιο.

 

4. Αστόχευτο μέτρο

Το μέτρο από τη φύση του είναι αστόχευτο. Ο στόχος είναι να ανακουφιστεί ο κόσμος που ενοικιάζει είτε ιδιωτική στέγη είτε επαγγελματική, διότι έτσι θεωρούμε ότι θα έχουμε θετικό κοινωνικό αποτέλεσμα. Θεωρούμε εν προκειμένω ως δεδομένο, κάτι που δεν είναι: Ότι από τους δύο συντελεστές της ιδιωτικής σχέσης μίσθωσης, αυτός που δυσκολεύεται είναι ο ενοικιαστής και όχι ο μισθωτής. Μπορώ να σκεφτώ διάφορα σενάρια όπου το εισπραττόμενο ενοίκιο είναι το μοναδικό εισόδημα για οικογένειες, όπου και οι δύο είναι άνεργοι. Συνεπώς, είναι ένα μέτρο απόλυτο και αστόχευτο, αφού μπορεί να έχει ακριβώς ανάποδα κοινωνικά αποτελέσματα ανακουφίζοντας αυτούς που δεν χρειάζονται ανακούφιση και επιβαρύνοντας αντίστοιχα αυτούς που χρειάζονται ανακούφιση.

 

5. Επίπεδο κρατικής επέμβασης

Τέλος, προβληματισμό θα έπρεπε να προκαλεί η αύξηση του επιπέδου της κρατικής παρέμβασης που επιχειρείται με το εν λόγω μέτρο. Πρέπει να αποφασίσουμε μέχρι ποιου σημείου θεωρούμε ωφέλιμο και χρήσιμο να επεμβαίνει το κράτος και να ρυθμίζει την (οικονομική και γενικότερα, ιδίωτική) ζωή. Τα όρια αυτά τίθενται σε απειλή με το εν λόγω μέτρο, διότι η Βουλή νομοθετεί επεμβαίνοντας σε ιδιωτικές συμφωνίες, χωρίς καμία διάκριση και σεβασμό και κυρίως, χωρίς επαρκή δικαιολογητική βάση.

Παρενθετικά, στο ίδιο επίπεδο βρίσκεται και ο προβληματισμός για τον Περί Στοιχημάτων Νόμο του Ιούνη 2012, όπου η κρατική επέμβαση έφτασε σε πρωτόγνωρα επίπεδα (χωρίς καμία αντίδραση από την κοινωνία), αφού όλοι οι υπόλοιποι Ευρωπαίοι μπορούσαν να παίξουν σε ένα διαδικτυακό καζίνο από το σαλόνι του σπιτιού τους, ενώ οι Κύπριοι όχι. Με αυτό όμως το θέμα θα ασχοληθώ σε άλλη ανάρτηση.

 

Εν κατακλείδι, για όλους τους πιο πάνω λόγους, θεωρώ ότι η εν λόγω πρόταση νόμου πρέπει να καταψηφιστεί.

 

Η Ευθύνη απέναντι στους άλλους

Ο κάθε ένας από μας μέσα σε τούτο τον κόσμο, έχει Ευθύνη. Είναι μια ευθύνη με "Ε" κεφαλαίο, καθώς είναι ευθύνη που κατευθύνεται προς όλους τους ανθρώπους που συναναστρέφεται ο καθένας μας. 

Η κάθε παραμικρή μας συμπεριφορά - είτε πρόκειται για συμπεριφορά μας προς τους άλλους, είτε απλώς για συμπεριφορά που γίνεται αντιληπτή από τους άλλους - έχει αντίχτυπο στους άλλους. Η λέξη "αντίχτυπος" θα μπορούσε να αντικατασταθεί επάξια με πληθώρα άλλων λέξεων: επιρροή, επίδραση, αποτελέσματα, δυναμική, σημασία. 

Μπορείς να επιλέξεις ποια θα είναι η δική σου συμπεριφορά/δράση σε κάθε δεδομένη στιγμή. Έχεις Ευθύνη όμως να επιλέξεις, λαμβάνοντας υπόψη το αποτέλεσμα, την επιρροή, τον αντίχτυπο, την αντίδραση. Έχεις απεριόριστες επιλογές: Μια ξινισμένη γκριμάτσα ή ένα χαμόγελο, μια σιωπή ή μια καλημέρα, ένα απλανές βλέμμα στο κενό ή μια διεισδυτική ματιά προς τον άλλο, ο τόνος της βαρεμάρας ή ο τόνος του ενθουσιασμού, η αποφυγή κάθε αγγίγματος ή μια ανθρώπινη επαφή (είτε αυτό είναι μια χειραψία, ένα άγγιγμα στον ώμο ή ακόμα και μια αγκαλιά), μια τυπική ερώτηση αν είσαι καλά που δεν περιμένει καν απάντηση ή μια ερώτηση με γνήσιο το ενδιαφέρον για την απάντηση.

Η Ευθύνη σου/μου πηγάζει μέσα από την ανθρώπινη μας υπόσταση. Ο καθένας μας έχει τη δύναμη να κάνει τη μέρα του άλλου καλύτερη ή χειρότερη σε μικρό ή μεγάλο βαθμό. Ως άτομο, ο καθένας από μας, οφείλει να κάνει την ορθολογική επιλογή: Με το να επιλέγει ατομικά ο καθένας τις πράξεις εκείνες που έχουν θετικό αντίχτυπο στους άλλους, δημιουργεί μια θετική δυναμική, τα αποτελέσματα της οποίας εισπράττει (πρωτίστως) και αυτός ο ίδιος ο πράττων. Συνεπώς, δεν είναι επιλογή αλτρουισμού (αν δεν θέλετε να το δείτε έτσι), αλλά επιλογή συμφέροντος, ατομικισμού και αναγκαιότητας. Μια επιλογή πραγματικά απαραίτητη για την ευτυχία του καθενός από μας.

Το πιο σημαντικό ανθρώπινο χαρακτηριστικό

Μέσα σε όλα που μπορεί να βρεις στους ανθρώπους χαρακτηριστικά, για μένα ένα ξεχωρίζει. Και μπορεί αυτό να καλύψει τα κενά και τα μεγαλύτερα ελαττώματα.

 

Εχεμ... Τύμπανα παρακαλώ!

Καλά εντάξει: Βασικά, το πιο σημαντικό προσόν/χαρακτηριστικό είναι η ΠΙΣΤΗ και η ΘΕΛΗΣΗ ενός ανθρώπου ότι ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΒΕΛΤΙΩΘΕΙ/ΓΙΝΕΙ ΚΑΛΥΤΕΡΟΣ.

 

Θα ρωτήσετε: Να γίνει καλύτερος ως προς τι; Η άποψή μου είναι πως δεν έχει (και τόση) σημασία προς τα πού κινείται αυτή η πίστη και θέληση. Αρκεί να υπάρχει. Και σε όσο μεγαλύτερο βαθμό υπάρχει, τόσο το καλύτερο!

 

Θεωρώ ότι υπάρχουν άνθρωποι που έχουν την αντίληψη ότι είναι αυτοί που είναι και τέλος. Ότι, άκου να δεις φίλε μου, "έτσι είμαι εγώ"! Η πίστη αυτή είναι η ακριβώς ανάποδη. Το "γνώθι σαυτόν" καλό κάνει, φτάνει να το αντιλαμβάνεσαι με τον σωστό τρόπο. Άλλωστε για να προσπαθήσεις να γίνεις καλύτερος σε κάτι, πρώτα έχεις συνειδητοποιήσει ότι δεν είσαι όπως θα ήθελες να είσαι.

 

Για μένα, είναι η πίστη ότι μπορώ να γίνω καλύτερος άνθρωπος, να μάθω περισσότερα πράγματα, να γίνω πιο ικανός σε διάφορους τομείς, να έχω περισσότερα να δώσω στους γύρω μου, γενικά καλύτερος. Η σκέψη ότι μια βελτιωμένη έκδοση του εαυτού μου είναι εφικτή (προφανώς είναι και πάντα θα είναι) αποτελεί μια σκέψη πρόκληση!

 

Κάθε μέρα στοχεύω στον καλύτερο εαυτό μου! Ας το έχουμε αυτό υπόψη μας κάθε μέρα!

 

Όλα συμβαίνουν για κάποιο λόγο

Είναι αυτή η σκέψη που έκανα σήμερα. Που με έκανε να σκεφτώ λίγο και να χαμογελάσω. 

Οι αποτυχημένες σχέσεις από τις οποίες περνάει ο καθένας στη ζωή του είναι όλες τους απαραίτητα προ-στάδια για αυτή την ΜΙΑ σχέση που θα συγκλονίσει, που θα δέσει, που θα δουλέψει, που θα κρατήσει, που θα πετύχει.

Νιώθω πως κάθε φορά που κάποια δεν εκτίμησε αυτό το κάτι το μικρό, ήταν ένα μεγάλο μάθημα, ήταν μια σημαντική εμπειρία, για να μπορέσω σήμερα να εκτιμώ το γεγονός ότι αυτό το ίδιο το κάτι το μικρό φαίνεται τόσο μεγάλο για κάποιαν άλλη. Αλλά δεν είναι μόνο αυτό.

Οι αποτυχίες μου γενικά με έκαναν αυτό που είμαι. Οι αποτυχίες μου περιλαμβάνουν και αποτυχίες σε σχέσεις. Προφανώς, αυτές οι αποτυχίες που έδειξαν μερικά από τα λάθη μου. Μου έμαθαν λίγο περισσότερο την ανθρώπινη φύση. Μου έμαθαν ίσως, πώς να αγαπώ. Σε κάποιο βαθμό. Με πλήγωσαν κιόλας. Κανένας δεν είπε πως ήταν εύκολο. Όμως δεν έχασα τη θετικότητά μου.

Έμαθα να είμαι ειλικρινής με τον εαυτό μου και με τους άλλους για τον εαυτό μου. Το θεωρώ πολύ σημαντικό μάθημα. Είμαι αυτός. Πλέον ξέρω ότι είμαι αυτός. Είμαι γελοίος; Μπορεί. Είμαι παράξενος; Πιθανότατα. Είμαι ηλίθιος; Καθημερινά. Αλλά είμαι εγώ. Και έχω αδυναμίες. Έμαθα ότι έχω αδυναμίες. Έμαθα ότι έχω ελαττώματα. Έμαθα να αυτοσαρκάζομαι με τα ελαττώματά μου. Και έτσι ίσως να αγωνίζομαι για να βελτιωθώ. Όταν παραδεχτείς το πρόβλημα έχεις κάνει το μισό δρόμο για να το λύσεις, λένε. Έμαθα να γελώ. Προσπαθώ να μάθω να μη φοβάμαι τα λάθη μου, τις ανοησίες μου και τις αποτυχίες μου. Δεν το έχω μάθει ακόμα, αλλά έχω κάμει πρόοδο. 

Είμαι καλά, πρωτίστως γιατί έχω "ακούσει" τον εαυτό μου. Τον έχω αποδεχτεί και ασχολούμαι με την σφυρηλάτηση του.